Iedere ondernemer sluit in de dagelijkse gang van zaken enorm veel overeenkomsten met andere ondernemers en particulieren. Bijvoorbeeld een overeenkomst om een kantoorpand op gezette tijden schoon te maken. Of een overeenkomst om de lunch voor de werknemers dagelijks te verzorgen. De ondernemer kan daarin degene zijn die de werkzaamheden uitvoert of uit laat voeren, ook wel de opdrachtnemer genoemd, of hij kan degene zijn die de werkzaamheden opdraagt en de vergoeding daarvoor betaalt, ook wel de opdrachtgever genoemd. Deze overeenkomsten kunnen voor bepaalde tijd of voor onbepaalde tijd worden aangegaan. Dit artikel betreft uitsluitend de overeenkomst voor bepaalde tijd.
Het uitgangspunt van de overeenkomst voor bepaalde tijd
Met een overeenkomst voor bepaalde tijd hebben partijen de bedoeling om elkaar te garanderen dat de opdracht of dienstverlening in ieder geval binnen een door hen bepaalde periode uitgevoerd zal worden, en dat daar in ieder geval voor die periode een vergoeding voor zal worden betaald. Dus, als ondernemer A met ondernemer B afspreekt dat ondernemer B het kantoorpand van ondernemer A gedurende een jaar op iedere vrijdagmiddag zal schoonmaken, is ondernemer B dit in principe iedere week verplicht te doen totdat het jaar voorbij is. Ondernemer B kan in dit geval niet na 6 maanden zomaar stoppen met het uitvoeren van de werkzaamheden; in dat geval kan ondernemer A de uitvoering van de overeenkomst (het verrichten van schoonmaakwerkzaamheden) vorderen bij de rechter, of een vervangende schadevergoeding vorderen.
Tussentijdse opzegging van de overeenkomst voor bepaalde tijd door de opdrachtgever
In ons voorbeeld is het voor ondernemer A als opdrachtgever echter wel mogelijk om de overeenkomst tussentijds te beëindigen. Artikel 7:408 lid 1 van het Burgerlijk Wetboek bepaalt immers, dat een opdrachtgever te allen tijde een overeenkomst kan opzeggen. Dus, in principe kan ondernemer A na 6 maanden wel besluiten om de schoonmaakovereenkomst op te zeggen, de betalingen aan ondernemer B te stoppen en hem de toegang tot het schoon te maken kantoorpand te ontzeggen. Ondernemer B heeft dan wel recht op een schadevergoeding die bijvoorbeeld kan bestaan uit gemiste inkomsten en kosten voor investeringen. Het is dus meestal niet verstandig voor ondernemer A om van dit recht gebruik te maken, maar het kan in sommige gevallen wel relevant zijn.
Het is hier van belang om te weten dat het recht voor tussentijdse opzegging van een overeenkomst voor bepaalde tijd uit artikel 7:408 lid 1 BW alleen aan de opdrachtgever toekomt. De opdrachtnemer heeft dit recht niet; dit wordt expliciet vermeld in het tweede lid van het artikel.
De casus: een overeenkomst wordt tegen de wil van de opdrachtgever verlengd
In onze praktijk hebben wij recent een casus behandeld waarin een cliënt als opdrachtgever geconfronteerd werd met een overeenkomst van opdracht die jaarlijks werd verlengd, en waarin een opzegtermijn van 6 maanden was opgenomen. De cliënt was helaas iets te laat met opzeggen, waardoor de wederpartij bij de overeenkomst de stelling had ingenomen dat de overeenkomst pas na het einde van het volgende jaar zou kunnen eindigen, en dat onze cliënt nog ongeveer anderhalf jaar zou moeten doorbetalen. Namens onze cliënt hebben wij ons beroepen op artikel 7:408 lid 1 BW en gesteld dat de overeenkomst per direct beëindigd kan worden.
Wat de wederpartij in de hiervoor genoemde casus vergeten is om in haar overeenkomst van opdracht te vermelden, is dat deze niet tussentijds opgezegd kan worden. Alleen door het expliciet vermelden van de onmogelijkheid van tussentijdse opzegging kan een partij als opdrachtnemer voorkomen dat een opdrachtgever de overeenkomst tussentijds kan opzeggen. Zo oordeelde ook het Gerechtshof Den Haag op 20 juni 2017 (klik HIER om de uitspraak te lezen). Dit is overigens geen mogelijkheid als de opdrachtgever een natuurlijk persoon is die niet handelt in de uitoefening van beroep of bedrijf.
Wat betekent dit voor mijn bedrijf?
De tip die wij aan al onze cliënten in de dienstverlenende sector willen meegeven is om nog eens goed naar de (model)overeenkomst voor bepaalde tijd te kijken die zij aan hun opdrachtgevers aanbieden. Als daar geen bepaling in is opgenomen die het onmogelijk maakt om de overeenkomst tussentijds op te zeggen, kan een opdrachtgever te allen tijde de overeenkomst opzeggen, met alle gevolgen van dien.
Wil je de gebruikte (model)overeenkomsten laten checken op dit soort details? Of heb je interesse in het opmaken van een hele nieuwe (model)overeenkomst speciaal voor jouw bedrijf? Dan zorgen wij ervoor dat dit soort juridische mazen voorkomen worden. Neem contact met ons op voor meer informatie.